Özellikle son aylarda bu eleştirilerin dozu gittikçe de arttı. Tüketici haksız mı? Değil. Konut fiyatlarının, inşaat maliyetlerinin ikiye, hatta üçe katlandığı; sene başında 700 bin liralık konutun değerinin bugün bir buçuk, iki milyon liraya çıktığı bir ortamda, zorunlu deprem sigortasının sunduğu teminat yetersiz kalıyor. Ama bu durum değişiyor.
TEMİNAT 620 BİN TL’YE ÇIKIYOR
DASK’ta neler değişeceğine geçmeden önce, tüketicilerin şikâyetine neden olan mevcut durumdan çok kısa bahsedeyim. DASK, metrekare birim maliyetlerine göre konutun yeniden inşa bedelini ödüyor.
Bugün için DASK’ın belirlediği, -daha doğrusu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın belirlediği- metrekare birim maliyeti 1.508 lira. Buna göre konutunuz 100 metrekare ise DASK’ın vereceği teminat tutarı 150 bin 800 lira.
Bunun için de ödeyeceğiniz prim yıllık 354 lira. DASK’ın vereceği en yüksek teminat tutarı ise 320 bin lira ki, bu da 212 metre kare konutlar için verilen teminat tutarıdır.
Hal böyle olunca da bugün en düşük konutun fiyatının bir-iki milyon olduğu bir ortamda DASK’ın vereceği en yüksek teminat tutarı olan 320 bin lira bile vatandaşa düşük geliyor.
Peki, ne değişecek? Öncelikle, DASK’ta birim metrekare maliyeti iki katına, yani 1.508 liradan, 3 bin 16’ya liraya çıkacak.
Böylelikle zorunlu deprem sigortasında 100 metrekare bir konut için alınacak teminat tutarı 300 bin liraya yükselecek.
Değişiklikle birlikte DASK’ın vereceği en yüksek teminat tutarı da 620 bin lira olacak. Tabi, yeni düzenleme ile zorunlu deprem sigortasının primi de artacak.
Bugün 100 metrekare için ödenen 354 liralık prim, teminatlar artınca 708 lira çıkacak.
Altını çizeyim, DASK’ın fiyatı artamayacak, teminat artışına paralel olarak ödenecek prim de ona göre olacak.
KONUT SAHİPLERİ NE YAPACAK?
Peki, tüm konut sahiplerinin mi teminatı artacak? Hayır; önümüzdeki günlerde zorunlu deprem sigortasında yapılacak değişiklikle, konut sahiplerine seçenekli teminat sunulacak.
İsteyen, 1.508 lira olan birim metrekare üzerinden teminat alacak; ‘yok benim konutumun değeri çok yükseldi bu teminat yetmiyor’ diyen de yeni düzenlemeden yararlanıp, metrekare maliyetini 3 bin 16 liraya çıkacak.
Daha açık şöyle anlatayım. 100 metrekare konutunuz varsa DASK size iki seçenek sunacak. Birincisi, yıllık 354 lira prim ödeyerek 150 bin 800 lira teminat; ikincisi yıllık 708 lira ödeyerek 300 bin lira teminat. Artık siz hangisini seçerseniz.
Eminim, birileri, ‘Bu da yetmez’ diyecektir. Şu hatırlatmayı yapayım ki, halen bu konu maalesef bilinmiyor; DASK, konutun piyasa değerini ödemez, konutun yeniden inşa bedelini öder.
Arsa bedeli sigortaya dahil değildir. Malum konutun piyasa değerini artıran da arsa bedelidir.
İkincisi, daha yüksek teminat isteyen varsa ve ‘benim evim lüks, şöyle malzeme kullanıldı, içi böyle yapıldı’ diyorsanız, sigorta şirketlerinden, DASK’ın verdiği teminatın üzeri için konut sigortası yaptırabilirsiniz; buna bir mani yok.
