Araba severlerin araçlarını son teknoloji ürünlerle donatma istekleri her zaman olduğu gibi devam ediyor. Sürücülerin gece sürüşlerinde güvenliğini sağlayan en önemli parçalardan biri olan farlar, yıllardır devam eden 'Xenon far' furyasına kapılmış durumda.
İLK OLARAK 1992 YILINDA KULLANILDI
İlk olarak 1992 yılında bir Alman firma tarafından kullanılan ve aslında bir gaz olan Xenon'un ilk kullanım amacı sürücünün karanlıkta yolu çok daha net bir şekilde görerek aracını güvenli şekilde kullanmasıydı.
Xenon gaz karışımının yer aldığı Xenon far, mikro şarj lambası olarak bilinmektedir. Ancak yıllar içerisinde Xenon farların estetik olarak da normal farların önüne geçmesi ile birlikte bunların kullanım alanı da farklılaşmaya başladı.
SAHTELERİ HEMEN PİYASAYA DÜŞTÜ
Normal halojen farlara göre fiyat olarak daha pahalı olan Xenon farların kısa süre içerisinde sahteleri de piyasaya çıkmaya başladı. Orijinalinin kullanıldığı sürece çok sayıda avantajı bulunan Xenon farların sahteleri ise adeta tehlike saçıyor.
Kullanım ömürleri halojen farlara göre daha uzun olan Xenon farların, fabrikasyon olan orijinalleri araç muayenelerinde sıkıntı çıkarmazken sahteleri ise araç muayenesinden geçemiyor.
Normal şartlar altında gece karanlığında gündüz sürüş deneyimi yaşatmayı amaçlayan Xenon farlar, sürücünün gözünü asla yormamasıyla meşhurken ayrıca karşıdan gelen sürücülerin gözünü almaması ve yorgunluk yaratmaması ile de biliniyor.
TRAFİKTEKİ BÜYÜK TEHLİKE
Öte yandan bu Xenon farların sahteleri ise yukarıdaki özelliklerin tam tersi olarak, karşıdan gelen araçlardaki sürücülerin gözlerini alması ile trafikte büyük tehlike oluşturuyor.
Çoğu sürücünün arabalarda alışkın olduğundan farklı bir aydınlatma sunan Xenon farlar, üç aşamada çalışır. Xenon far yorumları hakkında yazılanlara bakıldığında bu ampullerde ilk aşama olarak ateşleme sistemi yani Xenon gazının gerçekten devreye girdiği kısım bulunur. Balastan ampule büyük bir elektrik yükü gönderilir, ayrıca bu kısım standart halojen farlarda yoktur. Daha sonra bu gaz aşırı doldurur ve sıcaklığı önemli ölçüde artırır.
Böylelikle ampul içindeki metalik tuzlar buharlaşarak iki elektrotun ampule bağlanmasına yardımcı olur. Xenon far çalışma prensibinde son olarak balast elektrotlar arasında sabit bir ark oluşturmak için sabit voltaj sağlamaya başlar.
"ANLIK KÖRLÜK YAŞATABİLİYOR"
Konu ile ilgili konuşan Sürüş Güvenliği Uzmanı Yiğit Dedeoğlu, piyasadan temin edilen araçların içerisinde fabrika çıkışında olmayan farların kullanılmasının büyük tehlikeler yarattığını belirterek, "Özellikle karşılan gelen araçların görüş kaybı hatta anlık körlük yaşamasına sebep oluyor" ifadelerini kullandı.
Standart dışı farların kullanımının önüne geçilmesi konusunda yeterli denetimin olmadığını belirten Dedeoğlu, 64/1-b-5 ceza maddesiyle tutanak düzenlenerek cezai işlem uygulanabildiğini ancak trafik ekiplerinin araçların teknik detaylarına hakim olmamasından dolayı işlemlerin uygulanması konusunda sıkıntılar yaşandığına dikkat çekti.
MUAYENEDEN BÖYLE GEÇİYORLAR
Sahte far kullanılan araçların muayene süreçlerini anlatan Dedeoğlu şu ifadeleri kullandı:
Sürücüler muayene tarihi yaklaştıkça farlarını orijinale döndürerek muayeneye bu şekilde giriyor, ancak muayeneden sonra tekrar standart dışı far sistemlerini kullanmaya devam ediyorlar. Hatta muayene sırasında far ayarı yanlışlıklarının ise hafif kusur olması büyük bir hata.
Yetkili servislerin burada araçlara sahte Xenon far taktığı iddialarıyla ilgili açıklamalarda bulunan Dedeoğlu, "Araçlar mevcutta Xenon far donanımına sahipse yan sanayi üretim Xenon farlar kullanılabiliyor" diye konuştu. Dedeoğlu, bu sahte farların ışık kalitesi ve gücü orijinallerine göre standart dışı olsa da bunun teknik açıdan kullanılmasının önünde bir engel olmadığını belirterek denetimlerde de bunun tespitinin çok zor olduğunu söyledi.
SİS LAMBALARINDA DA KULLANIYORLAR
Tamamen orijinal ürün ve standart ışık gücüne sahip beyaz ışıklı farların ayarlarının doğru yapıldığı sürece trafikte kullanılmasının herhangi bir tehlike yaratmayacağına dikkat çeken Dedeoğlu, araçların aydınlatması ile ilgili başka bir soruna da değinerek şu ifadeleri kullandı:
Standart dışı Xenon/LED farların sis lambalarına da montaj edilmesi ve bu sistem olmasa bile sisli ve yağışlı havalar dışında ön ve arka sis lambalarının yakılması da diğer sürücüler için büyük problem yaratmasıdır. 64/1-b/1 ceza maddesiyle de bu kusur cezai işleme tabidir ancak trafik uygulamaları yetersiz kalmakta, gün geçtikçe bu gibi trafik ihlalleri ve davranışları daha da artmaktadır.
