Rayiç bedel, arsa, ev gibi taşınmazların değerlerinin hesaplanmasında ön plana çıkar. Kanun çerçevesinde belirlenmiş hesaplamalar ile rayiç bedel tespit edilir.
Konut rayiç bedelinin hesaplanması için şu kriterler göz önüne alınarak hesaplamalar yapılır:
Evin hangi şehirde bulunduğu,
Evin bulunduğu çevrenin ne kadar ilgi gördüğü,
Evin cephe özellikleri,
Evin site içerisinde olup olmaması ve çevresel artıları,
Evin büyüklüğü,
Konutun yaşı ve hastane, okul vb. gibi yerlere olan uzaklığı rayiç bedel hesaplanırken kullanılır.
Taşınmaz mallara arasında yer alan arsanın da rayiç bedeli şu hususlar dikkate alınarak belirlenir:
Arsanın büyüklüğü,
Arsanın bulunduğu bölge ve bu bölgenin değeri,
Arsanın tarım arazisine elverişli olup olmadığı,
Arsa etrafında bulunan imkânlar ve bunun avantajları gibi durumlar arsa bedelinin ortaya çıkmasını sağlar.
Rayiç Bedel Neye Göre Hesaplanır?
Rayiç bedel, her malın kendi türü ile kıyaslaması yapılarak hesaplanır.
Konut rayiç bedeli hesaplanırken; evin içinde bulunduğu bölgede aynı özelliklerde üç ev belirlenir.
Bu evlerin önceki rayiç bedellerine bakılarak toplam bir rayiç bedeli çıkarılır.
Sonrasında yine bu üç evin metrekare büyüklüğü hesaplanarak hepsi toplanır ve toplam rayiç bedeline bölünür.
Bu hesaplamadan çıkan sonuç rayiç bedeli hesaplanan evin metrekaresiyle çarpılır. Bu işlem sonucu o evin rayiç bedelini gösterir.
Arsa rayiç bedeli hesaplaması konut ile benzerlik gösterir.
Arsa rayiç bedelini hesaplamak için arsanın bulunduğu bölgede, aynı özelliklere sahip üç arsa belirlenir.
Bu üç arsanın toplam rayiç bedelinin ne olduğu hesaplanır. Sonrasında bu üç arsanın büyüklüğü metrekare cinsinden toplanır.
Toplam rayiç, toplam metrekareye bölünür ve çıkan sayı rayiç bedeli hesaplanacak arsa ile çarpılır.
Çıkan sonuç arsanın metrekare rayiç bedelini gösterir.
Rayiç Bedeli Sorgulama Nasıl Yapılır?
Taşınmaz rayiç bedeli sorgulama yöntemlerini şu şekilde sıralamak mümkün:
Doğrudan arsanın bulunduğu belediyeye giderek veya belediyenin ilgili birimini arayarak arsa rayiç bedelini öğrenebilirsin.
Varsa belediyenin web sitesinden sorgulama işlemi yapabilirsin.
E-Devlet portalı üzerinden sorgulama yaparak da arsa rayiç bedelini öğrenebilirsin.