Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev geçen hafta St. Petersburg'da düzenlenen ekonomik foruma katıldı. Tokayev, canlı olarak yayınlanan etkinlikte, Ukrayna'nın doğusunda yer alan ve Donbas'ı oluşturan Rus ayrılıkçıların kontrolündeki Luhansk ve Donetsk'i tanımadığını söyledi.
"DOSTLUK YOKSA HER ŞEY MÜMKÜN"
Rusya Devlet Başkanı'nın Kazak lidere tepkisi sert oldu. “Sovyetler Birliği nedir? Bu tarihi Rusya'dır. Kazakistan'ı kardeş bir ulustur” diyen Putin, sözlerine ince örtülü bir tehdit ekledi:
"Aynı durum kesinlikle Ukrayna için de geçerli olabilirdi. Ama onlar bizim müttefikimiz olmazlardı. Dostluk yoksa her şey mümkündür. Tıpkı Ukrayna örneğinde olduğu gibi.”
İngiliz The Telegraph gazetesine konuşan Kazakistan'ın başkenti Nur-Sultan'da yaşayan bir kaynak, Tokayev'in "Putin'i destekçilerinin önünde küçük düşürdüğünü" ve tehdidin gerçek olduğunu belirterek, "Ona, Kazakistan'ın Rusya'nın bir sonraki avı olabileceği konusunda bilgi veriyor" yorumunu yaptı.
TOKAYEV, PUTİN'E BAĞIMLI
Dış Politika Araştırma Enstitüsü'nden Maximilian Hess, Tokayev'in özellikle savunmasız olduğunu çünkü Kazakistan'da iktidar mücadelesinde rakiplerini yenmek için Ocak ayında Putin'in desteğine güvendiğini söyledi. Hess, Putin'in açıklamaları hakkında, "Bu açık bir tehdit. Tokayev'in yurt içinde bir güç tabanı yok ve Ocak ayından beri Putin'e bağımlı olduğunu biliyor” değerlendirmesinde bulundu.
Diğer Kazak analistler, Tokayev'in ancak riske değer olsaydı ve Rusya'nın Kazakistan'ı işgal etmesinin olası olmadığı takdirde Ukrayna konusunda Putin'e karşı koyacağını söyleyerek daha şüpheci davrandı.
Kazak siyasi analist Dimash Alzhanov, “Rusya, Kazakistan’ın nüfuz alanına zaten sağlam bir şekilde kök salmış durumda. Putin'in SSCB'yi kontrol etmek için sınırlarını yeniden dayatmasına gerek yok” diye konuştu.
RUSYA, KAZAKİSTAN'A SALDIRABİLİR Mİ?
Diğer taraftan, The Telegraph kuzey Kazakistan'dan bakıldığında, Rusya’nın ülkeye olası bir saldırısının soyut bir kavram olmadığını aktardı.
Rusya sınırına 70 km uzaklıkta bulunan ve yaklaşık 300 bin kişilik bir şehir olan Uralsk'ta bir perde dükkanının sahibi olan Viktor, “Bu çok gerçek bir korku ve Rusya için kolay olurdu. İnsanların siyasi görüşleri artık daha uçlarda ve birbirleriyle konuşmuyorlar. Rus propagandası artık çok güçlü. Buradaki Rusların kafaları ve kalpleri Putin ile” dedi.
Öte yandan, Büyük Rus İmparatorluk binaları, Uralsk'taki ana caddeyi kaplıyor, bu da eskiden Rusya'nın Çarlık imparatorluğunun sınırını işaret ettiğini hatırlatıyor.
Ülkenin çoğu ağırlıklı olarak etnik Kazak olmasına rağmen, nüfusun yaklaşık üçte birini Ruslar oluşturuyor.
KAZAKİSTAN'IN ZENGİN MADEN YATAKLARI VAR
Aynı zamanda, maden bakımından zengin bir ülke olan Kazakistan’da metal ve toprak yataklarının çoğu ülkenin kuzeyinde bulunuyor. Shell'in hissedar olduğu en büyük petrol ve gaz projelerinden biri olan Karachaganak, Uralsk yakınlarında yer alıyor.
Bunların yanı sıra geçen ay, Rusya Dışişleri Bakanı SergeY Lavrov, Kazakistan'ı silah yapımında kullanılabilecek ABD biyolojik laboratuvarlarına ev sahipliği yapmakla suçladı.