Hürriyet'ten Neşet Gündüz'ün haberine göre, tüketiciler olarak apartmanımızda kolon kesilmiş, duvar yıkılmışsa ve bir uygunsuzluk gördüğümüzde nereye şikayet edeceğiz?
Pek çok kişinin aklında binamızda oluşan zararlar için nasıl bir hukuki prosedür izlenmesi gerektiği var.
Müteahhidin yanlış uygulaması veya sonradan kesilen kolonlar nedeniyle evimiz yıkıldıysa veya hasar alıp içinde oturulamaz hale geldiyse kime dava açabiliriz.
Bir taşınmazla ilgili hasar meydana gelmiş, bu hasardan dolayı mala ve cana zarar gelmişse maddi ve manevi bir zarar oluşmuş demektir.
Bir taşınmazı inşa eden yüklenici yani müteahhittir; yapı denetim esaslarına uygun şekilde yapıyı yapmak, tamamlamak ve teslim etmekle sorumludur.
Yani iskan almış olsa da sorumluluğu ortadan kalkmaz. Binanın uzun yıllar ayakta kalmasını, hasar görmemesini ve ayıplı olmamasını sağlamaktır.
Müteahhit yasada belirtilen periyotlarla uygun denetimlere tabi tutulmamışsa veya müteahhidin kendi belirlediği denetim şirketi tarafından usulen bir takım tutanaklar tutulmuşsa ve hasar meydana geldiğinde bu tespit edilmişse, yapı denetim firması müteahhitle birlikte müştereken sorumlu hale gelir.
Yapı denetim firmasını da belediye denetleyecek. Yapı denetim şirketlerinin düzenledikleri raporları düzenli olarak kontrol etmesi gereken kurum belediye. Belediye bu işlemleri yapmazsa üçüncü sorumlu hale gelir.
Bir takım kişilerin ruhsatının kullanılması söz konusuysa Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bunu tespit etmeli. Böyle bir durum varsa ve binada hasar varsa bakanlık dördüncü sorumludur.
Tarihimizde çok sayıda imar affı var. Binaya bir takım tadilat yapılmışsa, mesela kolan kesme sonucu binada bir hasar oluşmuşsa bu zarara sebebiyet veren malikler sorumlu hale gelir.
Üst katlarda yapılan uygulamalar da binaya zarar verir. Bunlarla bina güçsüz bırakılmışsa yapan, sorumluluğu üzerine alır.
Müteahhit, yapı denetim şirketi ve belediye işini doğru yapmış ama malik kolon keserek binaya zarar vermiş.
Ama burada şöyle bir şey de var: Bina yapıldıktan sonra belediyelerin özellikle dükkanları ruhsatlandırırken denetlemesi ve zaman zaman kontrol etmesi gerekir.
Yani dükkan sahibi sonradan Kolon kestiyse, değişiklik yaptıysa ve bu konuda tutanak tutulduysa o zaman giderilmesi şart.
O binayı boşaltmak, yıkıp yeniden yaptırmak uygulanmadıysa kolon kesen vatandaş gibi belediyede de sorumluluğa dahil olur.
Nasıl belediyeler reklam tabelalarını denetliyor ve resimliyorsa balkonların içeriye katılması, çıkma ve eklemeler yapılıyorsa şikâyet olmadan da belediyeler denetlemelidir. Ayrıca vatandaş ve tüketiciler bir uygunsuzluk gördüğümüzde şikayet müessesesini işletmek zorundayız.
Mülkiyet hakkı veya tapu hiçbir zaman ortadan kalkmaz. Kamu sizin oradaki parselinizi yok edemez ancak orayı yapılaşmaya kapatarak, kamulaştırarak diğer tarafta bir yapı alanı oluşturabilir. Bu durumda size bir hak sağlar.
