İkinci el aracı olan şahıs veya şirketler son üç yıldır neredeyse hiç kaybetmiyor, araçları aydan aya sürekli değerleniyordu. Ancak, Temmuz 2023 itibarıyla ibre tersine döndü. Çünkü, Ticaret Bakanlığı’nın aldığı sıkı önlemler ve borsa, faiz gibi finansal yatırım araçlarının çeşitlenmesiyle sıfır araçlardaki ‘yatırım’ talebi geri çekildi. Böylece piyasada sıfır araç bollaştı.
Bayiler kısa sürede teslimat, markalar ellerindeki stokları eritmek için kampanyalar yapmaya başladı. Bu gelişmeler ikinci el araç satışlarını adeta bıçak gibi kesti. Satışlar o kadar yavaşladı ki; Türkiye’nin en büyük iki ilan sitesinde temmuzda toplam 400 bin adet civarında olan ikinci el araç ilanı sayısı, ekim sonu itibarıyla toplam 1 milyona ulaştı.
‘EKİMDE YÜZDE 9’
Hürriyet'ten Taylan Özgür Dil'in haberine göre; elinde ikinci el araç bulunanlar önce direnmeye çalıştı ancak sonunda fiyat kırmak zorunda kaldılar. Cardata verilerine göre, Türkiye’nin en çok satan ikinci el otomobili Renault Megane Sedan’ın fiyatı temmuz ayında 870 bin TL’yken ekim sonu itibarıyla yüzde 6.3 oranında gerileyerek 815 bin TL’ye düştü. Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Sıfır araçta fiyatlar artmıyor hatta son bir ayda yüzde 0.19 düşüş var. İkinci el araçta ise 1-20 Ekim tarihleri arasında yüzde 9’luk bir düşüş görüyoruz. İnsanlar borsa gibi faiz gibi yatırım enstrümanlarına yöneliyor. Son iki ayda markalar sıfır araç satmak için kampanyalara devam eder. Dolayısıyla ikinci el araç fiyatlarında düşüş sürer” dedi.
‘DÜŞÜŞ HIZI YAVAŞLAYABİLİR’
VavaCars Perakende Grup Başkanı Serdıl Gözelekli’ye göre ise ikinci el araç fiyatlarında yaşanan düşüş ekimde bir miktar yavaşladı. Artık çok dramatik fiyat düşüşleri yaşanmayabilir. Online ilan sayısının artmasının piyasadaki satış hızının yavaşladığını net bir şekilde gösterdiğini belirten Gözelekli, “Fiyatları sağlıklı bir şekilde göstermek için VavaCars olarak yeni bir endeks hazırladık. Bu endeks satış verilerine yani daha gerçekci verilere dayanıyor. Buna göre, ikinci el araç fiyatları eylül ayında yüzde 8 düştü. Ekim ayında ise fiyattaki düşüş hızı biraz yavaşladı. Çünkü TCMB’nin eylülde aldığı faiz kararı beklenti üzeri bir karardı. Artık daha beklentiler dahilinde faiz hamleleri görebiliriz” ifadelerini kullandı.
‘KİMLİK DOĞRULAMA ÖNCESİ SON ÇIKIŞ’
İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Naim Çetintürk de temmuz ayından bu yana ikinci el araç fiyatlarının, 5 yaş ve üzeri araçlarda yüzde 10-15, 5 yaşın altındaki araçlar için ise yüzde 5-7 arasında düştüğünü belirtti. Çetintürk, online ilan sayısındaki artışın nedenini şöyle sıraladı:
1. Sıfır km araç bulunurluğunun artması
2. İkinci el araç fiyatlarının düşmesi
3. Borsa, faiz gibi yatırım araçlarına yönelme
4. 1 Kasım’da gelecek kimlik doğrulama zorunluluğu
48 AY TAKSİT YÜZDE 80 KREDİ DESTEĞİ
Öte yandan Sıfır otomobilde de aylar sonra ibre tersine döndü. Sıra bekleme ve stokçuluk ortadan kalktı. Hatta bayiler 48 aya kadar taksit, yüzde 80 kredi desteği gibi kampanyalar yapmaya başladı. Buna bağlı olarak sıfır otomobilde fiyatlar düşüşe geçti.
PİYASADA KREDİ, TAKAS DESTEĞİ
Sektör Temsilcisi Sercan Oktay konu ile ilgili olarak şu ifadeleri kullandı;
“Bayiye gidildiğinde araç bulamama 3-5 ay sıralar artık sona erdi. Onun yerini şu anda kampanyalar ve indirimler aldı. Piyasada ‘stokçu’ diye tabir ettiğimiz bir kitle vardı. Bayiden aldıkları araçları üzerine fiyat koyarak son kullanıcıya satıyorlardı. Ticaret Bakanlığı’nın almış olduğu önlemlerle birlikte piyasada güzel bir rahatlama yaşandı. Fiyatlar yerine oturdu diyebiliriz. Buna paralel olarak kampanyalar fiyatlarda indirimler gibi olumlu hadiseler yaşanıyor. Son olarak kredi desteği olsun takas desteği olsun gibi olumlu şeyler yaşanıyor.
YIL SONUNA DOĞRU İNDİRİMLER SÜRER Mİ?
İndirim bugüne kadar yaşandı. Kanunlar yürürlüğe girdiğinden beri piyasada yüzde 20 indirim yaşandı. Yıl sonuna kadar bir yüzde 10 daha yaşanır. Biz bu sıfırda yaşanan indirimleri ikinci ele de yansıttı. Burada bir araç var 1 milyon 400’den 1 milyon 200'e indi. Bunun gibi bütün araçlarımızda indirim oldu”
İŞTE EN AVANTAJLI DÖNEM
Öte yandan konuyla ilgili beklentilerini milliyet.com.tr'ye anlatan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “İMAS Derneği olarak yaz sezonu ortasında yaptığımız yazılı ve sözlü mülakatlarda sıfır araçta yaşanan bollaşma ve Ticaret Bakanlığı’mızın piyasa düzeni ve ayrıca fiyat istikrarına dair attığı etkili adımlar neticesinde kayıt dışı ticaretin sektörden el çekeceği, fiyat dengelerinin pandemi öncesi hale geri geleceği ve yıl sonunda sıfır araçta ciddi indirimler ve kampanyalar düzenleneceğinden sık sık bahsetmiştik.
‘YÜZDE 15 İNDİRİMLER GÖRÜYORUZ’
Geldiğimiz noktada bayilerin kendi bünyelerinde sıfır ya da çok uygun faiz oranlı kredi imkanları sunduğu ya da %15’e varan ciddi indirimler uyguladığını görüyoruz. Dikkat çekici ve avantajlı olan kampanyalar ise sunulan krediler ve fiyat düşüşleri.
BAYİLERDEN UYGUN KREDİ TEKLİFİ!
Banka kredisine ulaşmanın güç olduğu ve yüksek faizler talep edilen ortamda bayilerin sunduğu uygun faizli krediler, otomobil almak isteyen vatandaşlarımız için önemli bir avantaj. Öte yandan kredi kullanmadan otomobil almayı düşünen vatandaşlarımız da cazip fiyat indirimlerini değerlendirerek otomobil sahibi olabilirler.
İLANLARDAKİ ARTIŞIN SEBEBİ NE?
E-ticaret platformlarında toplam vasıta sayısında bir artış görülse de bu kategorilerde kiralık araçlar, deniz araçları hatta atv gibi pek çok farklı motorlu taşıt paylaşılmaktadır. Dolayısı ile otomobil sayısında artış görülse de asıl kayda değer artış motosiklet ve ticari araç alanında görülmektedir. Bunun başlıca sebebi 6+6 yönetmeliğinin ticari araç ve motosikletleri kapsamamasından dolayı bu alanlara kayan yönelimdir. Ancak talebin oldukça düşük olması sebebiyle bu durum fiyat ve piyasa dengelerine etki edecek düzeyde değildir.
İKİNCİ EL ARACINI SATIP SIFIR ARAÇ ALMAK MANTIKLI MI?
2024 model araçların gelecek olması sebebiyle, 2023 araç stoğunu eritmek adına kampanyaların yıl sonuna kadar süreceği kanaatindeyiz. Hatta kampanyalar yeni yılın ilk birkaç ayında da sürebilir. Sonraki süreçte döviz kuru, enflasyon gibi sebeplerle fiyatlarda bir miktar yükselişler görebiliriz. Dolayısı ile hem sıfır hem de ikinci el araçta mevcut fiyat düşüşleri ve cazip kampanya ortamı, otomobil almak isteyen vatandaşlarımızın değerlendirebileceği avantajlı bir dönem olacaktır.”
