Ekonomi

EYT yasası çıkarsa emeklilik zorunlu mu?

SORU: Emeklilikte yaşa takılan (EYT) çalışanım. EYT çıkarsa emeklilik mecburi mi? Yoksa çalışmaya devam edebilir miyim?

Posta'dan Ekrem Sarısu'nun Yazısı...

CEVAP: Emeklilik talebe bağlıdır. EYT çıksa da çıkmasa da talep etmediğiniz sürece emekli olmazsınız. Ancak iş akdinizde emeklilik şartlarını sağladığınızda işten çıkacağınıza dair bir hüküm varsa işveren bu hükme dayanarak işten çıkartabilir. Ancak bu durumda dahi istemediğiniz sürece emekli edilmezsiniz.

BENİ DE KAPSAR MI?

SORU: 15 Nisan 1974 doğumluyum. 1 Nisan 1996 tarihinde sigortalı olarak işe başladım ve 8150 gün primim var. Bu şartlarda ne zaman emekli olurum? Çıkacak olan EYT yasası beni kapsar mı? Musa Y.

CEVAP: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT yasasının 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup, emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanları kapsaması bekleniyor. Beklendiği gibi çıkacak bir yasadan yararlanmanız gerekir.

YURTDIŞINDAN KAZANILAN GÜNLER BAĞKUR’A SAYILIYOR

SORU: 1978 doğumluyum. Kasım 1998 ile Mayıs 2000 arasında 18 ay askerlik yaptım. 2001’den beri yurtdışında yaşıyorum. Türkiye’de 2015’te 5 günlük sigortam var. 1995 veya 1996’da staj yaptım. Büyük ihtimal sigorta yapmamışlar. Çünkü e-Devlet’te prim çıkmıyor. Askerlik, devlet hizmeti diye sigorta başlangıcı sayılabilir mi? Yani askerliğimi borçlanarak sigorta başlangıcımı askere gittiğim Kasım 1998’den itibaren başlatabilir miyim? KEMAL/VİYANA

CEVAP: Askerlik devlet hizmeti diye sigorta başlangıcı sayılmaz. Ayrıca askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihini askerlik tarihine götürmez. Sigorta başlangıcından önce yapılan askerliğin borçlanılması, sigorta başlangıç tarihini borçlanma gün sayısı kadar geri götürür. Staj sigortasında; kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmez.

Bu nedenle prim ödemeniz görünmüyor. Askerliğinizi borçlanırsanız, 2015’teki sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider. Ama bu geri çekme emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Yurtdışında çalışıyorsanız, çalışma sürenizi borçlanarak emekli olabilirsiniz. Ancak yurtdışı borçlanması ile kazanılan günler Bağkur’a sayıldığından Bağkur şartlarıyla emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanıp:

1) Yurtdışı çalışma süreniz 8455 günü geçtiğinde, 8455 günü borçlanarak toplam priminizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

2) 4855 gününü borçlanarak toplam priminizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 63 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

2023’TE EMEKLİSİNİZ

Soru: 1965 doğumluyum. Eylül 1985 sigorta girişimle 3650 gün prim ödememi 2018 tarihinde doldurdum. EYT’den yararlanabilir miyim? Zehra HARAÇ

Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağladığınızdan bundan sonra prim ödemeseniz de 2023’te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. EYT çalışmasının esaslarının Aralık 2022’de tamamlanarak kamuoyuyla paylaşılacağı ilgili bakan tarafından açıklandı.

Şu an için hiçbir şey belli değil. Ancak EYT’nin 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olup, bu tarihte yürürlüğe konan 4447 sayılı yasa ile emekli olacağı tarih, 2 ila 18 yıl arasında uzayanları kapsaması bekleniyor. Beklendiği gibi çıkacak bir yasadan yararlanmanız gerekir.