Türkiye’de yılda yaklaşık 900 bin öğrenci üniversite sınavını kazanıyor, 600 bin çift evleniyor, 180-190 bin çift boşanıyor, 100 binlerce memur farklı bölgelere tayin oluyor… Bu noktada hem kiralık ev talebi hem de evleri donatmak için eşya (yatak, masa, beyaz eşya, koltuk gibi) ihtiyacı artıyor. Bu noktada özellikle öğrenciler için zorlu bir sınav başlıyor.
EKİMDE DERSLER BAŞLIYOR
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) yerleştirme sonucuna göre bir programa kayıt hakkı kazanan öğrenciler, kayıt işlemlerini 28 Ağustos-1 Eylül tarihleri arasında yaptı. Ekimin ilk haftası itibarıyla birçok üniversitede yeni eğitim dönemi başlayacak. Öğrenciler devlet yurtları ile özel yurt alternatiflerini araştırdıktan sonra ev arayışına giriyor.
YURT KONTENJANI SINIRLI
Devlet yurtları aylık 345-575 lira arasında ama kontenjan sınırlı. Her başvuran yurda yerleşemiyor. Özel yurtlar yıllık 55 bin ila 250 bin lira arasında, buralarda da yer bulmak sorun oluyor. Son çare, imkanı olan 2-3 öğrenci birleşip masrafları paylaşarak ev tutabiliyor. Ancak fahiş kiralar zorluyor. Yani bütçeye uygun bir ev bulmak aslında öğrencilerin en zor sınavlarından biri.
KİRALIK DAİRE CEP YAKIYOR
Öğrencilerin en çok bulunduğu İstanbul’da ortalama kiralar 17-18 bin lira. Ankara, İzmir, Antalya, Eskişehir… Buralarda da 10 bin liranın altında kiralık ev neredeyse yok. Zorlu bir arayıştan sonra uygun bir ev bulanlar ise eşya arayışına giriyor. Aynı şekilde evlenen çiftler, farklı illere tayini çıkan memurlar, boşanmak zorunda kalan çiftlerden biri de hem ev hem eşya derdine düşüyor. Bu noktada imdada ikinci el eşyalar ve spotçular yetişiyor.
TEK YERDEN ALMAYA ÇALIŞIN
Ev eşyalarında geçen yıldan bu yana tüm ürünlerde olduğu gibi önemli artışlar oldu. Bu artışlardan en az etkilenmek ve bütçeden daha fazla para çıkmasını önlemek için tüm alternatiflere bakılması gerekiyor. Bu alternatifler arasında en öne çıkanı ise ikinci el eşyalar. Kullanılan eşyaların satılabildiği ikinci el ilan siteleri (Sahibinden, Letgo, Dolap vb.) dikkatlice incelenmeli. Bu sitelerde eşyalar tek tek satılıyor. Dolayısıyla her birini almak için her seferinde farklı lokasyonlara gidilmeli. Eğer tüm eşyaları bir noktadan almak ve nakliye masrafını en aza indirmek isteniyorsa spotçu esnafı en iyi alternatif olarak karşımıza çıkıyor. Esnafta, yüzlerce çeşit ürün ve her bütçeye uygun alternatif bulunabiliyor. Üstelik spotçunun dükkanı sabit olduğundan eşya ile ilgili yaşanacak olumsuzlukta bir muhatap bulunabiliyor. En önemlisi tüm eşyaların bir noktadan alınması pazarlık gücünü de artırıyor.
İKİNCİ EL ÜRÜN 2023 FİYAT ARALIĞI (TL)
Buzdolabı: 3.500-5.000
Televizyon 82 ekran: 1.500-2.500
Çamaşır makinesi 7-8 kg: 3.500-4.500
Çekyat: 1.500-3.000
Köşe koltuk takımı: 3.000-5.000
Ayakkabılık (portmanto): 800-1.200
Elbise dolabı üç kapılı: 2.000-3.000
Bazalı tekli (başlıklı) yatak: 1.500-2.500
Bazalı çift kişilik (başlıklı) yatak: 2.500-4.500
Halı 6 metrekare: 400-700
Set üstü ocak: 500-600
Yemek masası ve 4 sandalye: 1.000-1.500
Ütü masası: 200-250
Elektrikli süpürge: 500-1.200
Mikrodalga fırın: 1.000-1.200
BU YIL TOPLAMDA 20 BİN LİRA
Her yıl özellikle öğrenciler için spotçuların nabzını tutuyoruz. Bu yıl İstanbul Beşiktaş, Bahçelievler ve Avcılar piyasasını araştırdık. Ütüden koltuğa, çamaşır makinesinden buzdolabına, televizyona, sehpa ve halıya kadar her şeyin bütçeye uygun olduğu ikinci el dükkanlarında, en ucuz eşyanın fiyatı 200-250 liradan başlıyor. Bir evde olmazsa olmaz eşyaların ikinci el fiyatları toplamda 20 bin lirayı buluyor. Geçen yıl bu eşyalar 10-11 bin liraya alınabiliyordu. Bu yıl 3 arkadaş bir ev kiralayacaksa sadece eşya için kişi başına 7-8 bin lirayı gözden çıkarması gerekecek.
YÜZDE 50-60 AVANTAJ SAĞLAR
İkinci elde fiyatlar en az yüzde 40-50 daha avantajlı oluyor. Örneğin bugün sadece sıfır bir buzdolabı 20 bin liraya alınabilirken, spotçularda komple ev eşyası 20 bin liraya geliyor. Servis bakımlı, garantili bir çamaşır makinesini 2 bin 500 liraya, buzdolabını 4 bin liraya, çift kişilik baza+yatak+başlık takımını 4 bin 500 liraya, köşe takımlarını 4 bin liraya, 3 kapaklı elbise dolabını 2 bin liradan başlayan fiyatlarla almak mümkün oluyor.
MUTLAKA KARŞILAŞTIRIN
Herhangi bir e-ticaret sitesine girip ürünlerin en ucuz sıfır fiyatı ile spotçularda sunulan fiyatlarına bakarak arada yüzde 50’den fazla avantaj görürseniz alabilirsiniz. Örneğin; en ucuz sıfır buzdolabının fiyatı internette dahi 10-13 bin liradan başlıyor. Benzer ürün ikinci elcide 4 bin lira. Biraz iyisi ve marka olsun derseniz 6-7 bin lira. Özetle ikinci el eşyalar günlük ihtiyaçlarınızı karşılayacak kalitedeyse ve aynı işlevi görecekse daha fazla ödemeyin.
NAKLİYEYİ HESABA KATIN
Eşyaları farklı farklı lokasyonlardan almaya çalışmak nakliye için ekstra para ödenmesi (1.500-2 bin lira) anlamına geliyor. Bu nedenle önce, eşyaların koyulacağı yerin ölçüsünü de dikkate alarak ihtiyaç listesini oluşturun. Tek tek ürünleri ve bütçeyi oluşturduktan sonra spotçuları dolaşıp fiyat karşılaştırması yapın ve eşyaların karşısına fiyatları not düşün. Satın almaya başlamadan toplam tutarı hesaplayın ve bütçenize uygunsa satın almayı pazarlık yaparak tamamlayın.
SON DAKİKAYA BIRAKMAYIN
Eylül-ekimde ev bulma ve eşya alma telaşı artacağından fiyatlar da ona göre yükselebilir. Henüz ev kiralamamış olsanız bile spotçu esnaftan, parasını ödedikten sonra eşyaları bir süre muhafaza etmesini rica edin.
GARANTİSİ VAR MI?
Beyaz eşya ve televizyon gibi ürünleri ikinci el alırken dikkatli olmakta fayda var. Bir buzdolabının elektronik hatası yoksa yıllarca kullanılabilir. Bu tür cihazlardan garantisi bitmemiş olanları tercih edin. Garanti belgesi olmayan ürünlerde ise satıcıya bakım yapılıp yapılmadığını ve garanti verip vermediğini sorun. Garanti veriyorsa alın.