Emlak

Arsa Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Salgında artan doğada yaşama arzusu, depremde güvenli bir yere sahip olma isteği ve yatırımda yeni liman arayışıyla, yatırımcı rotasını arazi ve arsalara çevirdi.

Arsa fiyatları son iki yılda ikiye katlanırken, tüm resmi onayları alınmış arsa satışı öne çıkıyor.

Dünya insanını evlere kapatan pandemi döneminden sonra hayatımızda hiçbir şey eskisi gibi değil. Artık insanlar doğaya daha yakın olma arzusunda.

Kahramanmaraş merkezli depremler ülkemizdeki çürük yapı stokunu bizlere hatırlatırken, insanlar çürük evlerden sağlam evlere taşınıyor. 

Ancak insanların alım gücünün üzerinde fahiş fiyatlara ulaşan konutlara erişim giderek zorlaşırken, alternatif çözüm arayışları bungalov ve tiny house gibi daha kolay ulaşılabilen barınma seçeneklerine talebi artırdı. 

Bu ürünleri yerleştirecek arsa ve arazi arayışları da başta İstanbul ve çevresi olmak üzere sahil kesimlerindeki bölgelerde arsa satışlarını patlattı.

GÜVENLİ LİMAN ARAYIŞI

Pandemi döneminde artan talep, içinde bulunduğumuz dönemde zirve yapmış durumda. Bu trendi destekleyen faktörlerden biri de yatırımcıların güvenli liman arayışı. 

Ülkemizde konut güvenli liman olarak görülürken milyonlara ulaşan konut fiyatları küçük yatırımcının yeni yatırım enstrümanı olarak arsa ve arazilere yönelmesine neden oluyor. Son dönemde master planı hazırlanmış, tüm resmi onayları alınmış arsa satışı da öne çıkıyor. 

Nef Arsa'nın başlattığı bu trend giderek yaygınlaşıyor. Türkiye'de değişen talebe ve alım gücünde yaşanan erozyona yönelik iki yıl önce Nef Arsa'yı geliştirdiklerini belirten Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, "İki yılda 3,5 milyon metrekare arsa sattık. 

Aslında insanların eve ulaşma sürecini kademelendirdik" diyor. Türkiye'de ortalama arsa fiyatlarının son iki yılda ikiye katlandığına işaret eden Timur, "Gayrimenkule yatırım yapmak isteyenlerin yüzde 92'si arsa almak, arsa almış yatırımcıların da yüzde 88'i tekrar arsa yatırımı yapmak istiyor" diye konuşuyor.

ARSA TRENDİNİ DESTEKLEYEN 3 UNSUR

Doğaya yakın yaşam arzusu.

Yatırımda güvenli liman arayışı.

Deprem riskinde alternatif yer tutma isteği.

KÂRLI YATIRIM

Arsa yatırımının son dönemde en kârlı yatırım olduğunu belirten Timur, şunları söylüyor: "2021'de ciromuzun yüzde 12'si arsadan geliyordu. 2022'de bu oran yüzde 34'e çıktı. 2023'te deprem öncesi dönemle kıyaslayınca, Nef Arsa projelerinde beş katın üzerinde artış var. 

Özellikle İstanbul ve Ankara gibi büyük şehir yakınlarında müstakil hayat sürebilecekleri lokasyonları tercih ediyorlar. Örneğin; Lüleburgaz, Çanakkale ve Ankara Beynam'da bulunan projelerimizin talepleri bu yönde arttı."

Nef Arsa'nın bu yılki hedefi geçen yılın en az iki katına ulaşmak. Nef Arsa odağında yeni çalışmalar gerçekleştirdiklerini belirten Timur, "Şimdiye kadar Kırşehir, Kırklareli, Ilgaz, Çanakkale, Eskişehir, Ankara ve Sakarya'da imarlı arsa geliştirdik. Geliştirdiğimiz arsaların üzerinde dağ evi, kış evi ve çiftlik evi gibi projelerimiz de olacak" diyor.

Yatırımcılara Türkiye genelinde yatırımlık arsa geliştiren bir diğer kurum da V Club. V Club Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Öztürk, V Club olarak Türkiye'de arsa satışı konusunda önemli bir açığı kapattıklarını söylüyor.

Öztürk, satışta olan Dikili, Avşa ve Assos projeleriyle yatırımcılara erişilebilir fiyatlı arsa projeleri geliştirdiklerini belirtiyor. 

Türkiye'nin deprem riski en düşük bölgelerinden Ankara Beypazarı'nda hayata geçirdiği Arsa Ankara projesini duyuran V Club'un bu projesi resmi ve onaylı master plan içinde 180 bin m2 büyüklüğe ve toplam bin konutluk alana sahip.

KONSEPT PROJELER

Doğada yaşam özlemi, insanları toprakla ve yeşille iç içe olabilecekleri konsept projelere de yönlendiriyor. Bu talepten yola çıkan girişimci Barış Soydan, iki kardeşiyle birlikte Muğla Milas'ta Başka Köy projesini geliştirdi. 

Başka Köy Kurucu Ortağı ve CEO'su Barış Soydan, toplam 1,4 milyon metrekarelik alana sahip projede 230 birimi 200'ün üzerinde paydaşa parsel sattıklarını söylüyor.

Arazinin 457 bin metrekarelik kısmı kurulan Milas Turizm Geliştirme Kooperatifi'ne devredilirken yaklaşık 82 milyon liralık yatırımla golf sahasından menajlara, yağ haneye ve sosyal alanlara kadar çeşitli yatırımlar yapılacak. 

Soydan, projelerinden 1 ila 13 dönüm arasında parsel satın alan yatırımcıların toplamda 250 milyon liraya ulaşacak bedelle tiny house ya da bağ evi yapmasının planlandığını vurguluyor. Projede yaşam yaz aylarında başlayacak.

UZMANLAR UYARIYOR

Arsa ve arazi satın alma trendi giderek yaygınlaşırken merdiven altı satıcılar da Türkiye genelinde kol gezmeye başladı. 

Kimileri geniş araziler satın alıp parsellere ayırıp satarken ortak alanlarda sosyal imkanlar sunma vaadinde bulunuyor. Sektörün önde gelenleri ve hukukçular, "yatırım yapayım derken arazi simsarları tarafından kandırılmayın!" uyarısında bulunuyorlar.

Arsa satın alırken emlakçıyı doğru seçmenin önemine dikkat çeken Kakıcı Şimşek Hukuk Bürosu Kurucu Ortağı Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, alım yaparken bölgede isim yapmış, bölgesine hâkim taşınmaz ticari yetki belgesine sahip bir danışmanla çalışılmasını öneriyor.

Şimşek, "Hisseli bir yeri satın alırken diğer hissedarlardan ön alım haklarından feragat ettiklerine dair noter beyanlarını mutlaka alın. Aksi takdirde ön alım davası ve izaleyi şüyu davası (ortaklığın giderilmesi) ile karşı karşıya kalabilirsiniz" uyarısında bulunuyor. 

Arsada kaçak yapı, gecekondu veya işgal olup olmadığını anlamak için arazi yerinde görülmeli. Kontrol etmeden alınan arsada bunun gibi engeller çıkarsa işgalcilerin tahliyesi ve kaçak yapıların yıkılması için yıllarca sürebilecek hukuki bir süreç gerekebilir. 

İmarlı arsalarda bölgenin ulaşım imkanlarına yakınlığı, gelişim potansiyeli, konumu, büyüklüğü, imar durumu, biçimi, boyutu ve zemin durumu öğrenilmeli.

ARSA ALIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Arsa alırken tapu üzerinde haciz ve ipotek gibi herhangi bir şerh var mı kontrol edilmeli.

Arsanın tek kişiye ait mi yoksa hisseli mi olduğu tapudan araştırılmalı.

Hisseli arsalarda arsa sahibi birden çok kişi olduğu için tapu başvurusu yapıldığında hissedarların hepsinin ortak kararı gerekiyor.

Ortak kararın ardından arsanın tamamı satılabilir veya tek bir hissedar kendi payını satabilir.

Hisseli arsa alırken, hissedarların öncelikli alım hakkı olan ‘şufa hakkı’nın hiçbir zaman ortadan kalkmadığı bilinmeli.