Kredide maliyeti belirleyen temel gösterge faiz. Merkez Bankası’nın peş peşe yaptığı indirimlere rağmen bankaların ihtiyaç kredileri için talep ettiği faiz halen yüksek. Merkez Bankası’nın verilerine göre; ihtiyaç kredi faizlerinin yıllık ortalaması 21 Ekim haftasında yüzde 31.35 seviyesinde bulunuyor. Kabaca aylık ortalama yüzde 2.5-2.7 seviyesinde. Bankaların internet sitelerinde de benzer oranlara ulaşmak mümkün. Vadelere göre bu oranlar değişebiliyor.
REFERANS ORAN BELİRLEYİCİ
Yüksek faizlere ek olarak bankaların kredi vermede iştahsız davranması da acil nakit ihtiyaçlarında vatandaşı farklı alternatif arayışına itiyor. Tam da bu dönemde imdada kredi kartı ve avans hesap yetişiyor. Çünkü kredi kartlarında uygulanacak faizde, politika faizi (20 Ekim’de yüzde 12’den yüzde 10.5’e indi) ile 32-45 gün TL vadeli mevduat faiz ortalamasına göre belirlenen ‘referans oran’ baz alınıyor. Bu orana 55 baz puan ekleniyor ve Merkez Bankası tarafından aylık ilan ediliyor.
1 KASIM İTİBARIYLA YÜZDE 1.50’YE DÜŞTÜ
Yapılan hesaplara göre 1 Kasım itibarıyla kredi kartı işlemlerinde uygulanmak üzere ilan edilen faiz yüzde 1.50 (bir önceki ay yüzde 1.63’tü). Dolayısıyla krediyle, kredi kartı faizi arasında yüzde 1’lik bir makas oluştu. Kart limiti olanlar için şu anda en ucuz kaynak kart ve nakit avans gibi görünüyor. Kartınıza tanımlı limit dahilinde 12 aya varan tutarda nakit kullanımı yapılabiliyor. Üstelik belge de istenmiyor, çekimi de kolay.
FAİZ AVANTAJI SUNUYOR
Örneğin; 12 ay vadeli 10 bin lira nakit avans çekerseniz, aylık akdi faiz yüzde 1.50 olarak uygulanıyor. Böylece aylık ödeme tutarı 944 lira olurken, toplam geri ödenecek tutar 12 ayın sonunda 11 bin 329 lira olarak karşımıza çıkıyor. 30 bin lira çekmek istediğimizde de faiz değişmiyor. Değişen sadece aylık geri ödenecek taksit tutarı oluyor. İsteyen taksitsiz nakit avans çekip kart ekstresinin son ödeme gününe kadar borcu kapatabilir.
NEDİR?
Nakit avans, kredi kartından çekebileceğiniz aylık nakit miktarıdır. Herhangi bir kredi başvurusu gerekmeden sadece bir ATM’ye giderek nakdinizi çekebilirsiniz.
ARTI PARA İÇİN DE AYNISI GEÇERLİ
Kredili mevduat hesabı (KMH), artı para, ek hesap, avans hesabı... Hepsi de aynı anlama çıkıyor. Bu, vadesiz hesabınıza tanımlanmış ek bir kredi limiti aslında. Hesabınızda para olmadığında ödemelerin aksamaması için belirli bir limit belirleniyor. Örneğin, kart borcunuzun tahsil edileceği hesapta para yoksa artı para devreye giriyor ve borç gecikmeden ödenmiş oluyor.
Otomatik talimatlı elektrik ve telefon faturaları için de benzer uygulama söz konusu. Tüketici dilerse burada tanımlı olan limiti nakit olarak kullanabiliyor. Onun da faizi 1 Kasım itibarıyla yüzde 1.50. Mesela acil 10 bin lira lazım oldu ve bunu 10 ayda ödemek istiyorsunuz; 228 lira fon ve vergi gideri dahil toplam 11 bin 140 lira geri ödenecek tutar oluşuyor. Aylık ödeme 1.100 lira civarı oluyor.
TEK OLUMSUZ YANI KISA VADE
Kredi kartından ‘taksitli’ nakit avans çekerken bazı detayları da göz önünde bulundurmak gerekiyor. Bunlardan en önemlisi vade. Taksitli avansta vade en çok 12 ay. Diğer yandan ihtiyaç kredisinde vadeyi çekilen tutar belirliyor. Vade sınırı 50 bin ila 100 bin lira arasında değişen tutarlar için 24 ay, 100 bin liranın üzerindeki tutarlar için 12 ay. Bu vadelerle birlikte kredi limiti tüketicinin kredi sicil raporuna göre değişebiliyor.
Avans hesaptan (artı para) çekilecek paranın zamanında geri ödenmesi gerekiyor. Eğer geri ödenmezse gecikme faizi yüzde 1.80’e çıkıyor. Eğer kredi kartından nakit avans kullandıysanız yine geri ödemede faiz arttığı gibi bu kez kartın nakit çekime kapatılması gündeme geliyor. Ekim 2013’teki düzenlemeyle bir takvim yılı (1’inci aydan 12’nci aya kadar olan dönem) içinde 3 defa dönem borcunun asgari tutarının altında ödenmesi halinde kredi kartı, dönem borcunun tamamı ödenene kadar nakit çekime kapanıyor.
30 BİN LİRADA FARK NE OLUR?
Kredi kartından 12 ay vadeli, 30 bin lira taksitli nakit avans çekince aylık taksit 2 bin 832 lira, toplam geri ödeme 33 bin 987 lira oluyor. Bu, taksitsiz yani hesap dönemiyle sınırlı olarak kullanılırsa sadece 330 lira gibi bir ek maliyet ödenir. 30 bin lira, X bir bankadan kredi olarak kullanılırsa taksit tutarı 2 bin 974 liraya, toplam geri ödenecek miktar da 35 bin 682 liraya çıkıyor. Buna ek olarak 165 lira da kredi tahsis ücreti alınıyor. İhtiyaç kredisi çekimlerinde genelde sigorta kullandırılıyor. Bu da yaptırılırsa 420 lira (bankadan bankaya değişiyor) daha ödenmesi gerekiyor. Faiz ve vergiye ek toplam masraf böylece 585 lira oluyor. Sonuç itibarıyla 30 bin lirada taksitli avans ile kredi arasındaki fark 2 bin 280 liraya çıkıyor. Hesap bu, karar sizin.